อดีตเจ้าอาวาสวัดโพธาราม: พระครูสวรรค์นคราจารย์

พระครูสวรรค์นคราจารย์ มีประวัติย่อดังนี้

พระครูสวรรค์นคราจารย์ นามเดิม ช่วง ฉายา ติสฺสเถโร นามสกุล อาภาศรี เกิดเมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๔๑๗ ณ บ้านโพทูน อำเภอเมืองอ่างทอง จังหวัดอ่างทอง เป็นบุตรนายแสง นางแข อาภาศรี

เมื่อยังเยาว์ได้เรียนหนังสือไทยกับพระอาจารย์ไพ วัดกลาง อำเภอเมืองฯ จังหวัดอ่างทอง และเรียนกับ

พระอาจารย์โฉม วัดโคกดอกไม้ จังหวัดสิงห์บุรี บรรพชาสามเณรที่วัดโคกดอกไม้ ต่อมาลากสิกขาจากสามาเณร

ย้ายตามมารดาบิดามาอยู่ที่บ้านบางพระหลวง อำเภอเมือง ฯ จังหวัดนครสวรรค์

อายุ ๒๒ ปี อุปสมบทที่วัดเกรียงไกรกลาง อำเภอเมืองนครสวรรค์ พระอาจารย์ภู่ วัดทับกฤชใต้ เป็นพระอุปัชฌายะ พระอาจารย์กัน วัดเกรียงไกรกลาง เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอาจารย์ถม วัดทองธรรมชาติ เป็นพระอนุสาวนาจารย์ อุปสมบทแล้ว เป็นเวลา ๕ พรรษา แล้วย้ายไปอยู่วัดบางมะฝ่อ ตำบลบางมะฝ่อ อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์ เพื่อศึกษาวิปัสสนาในสำนักพระอาจารย์สวน และเป็นครูสอนวิชาภาษาไทยในโรงเรียนวัดบางมะฝ่อ ต่อมาพระครูสวรรค์วิถีวิสุทธิอุตตมคณาจารย์ สังฆปาโมกข์ (ครุธ) เจ้าคณะจังหวัดนครสวรรค์ ได้สั่งย้ายมาอยู่ประจำวัดโพธาราม เพื่อเป็นครูสอนภาษาไทยในโรงเรียนธรรมฐิติวงศ์วิทยาคาร และเป็นผู้รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๑

ต่อมา ได้เป็นพระสมุห์ ฐานานุกรมในพระครูสวรรค์วิถีวิสุทธิอุตตมคณาจารย์สังฆปาโมกข์ ม.ร.ว.เจริญ อิศรางกูร ผู้บัญชาการมณฑลนครสวรรค์ครั้งเป็นพระพิมลธรรม และต่อมาได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร มีราชทินนามว่า พรครูสวรรค์นคราจารย์ เมื่อพระครูต่วน ลาสิกขาแล้ว ได้เป็นเจ้าอาวาสวัดโพธาราม และเป็นผู้รั้งตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัดนครสวรรค์ เป็นพระอุปัชฌายะ และเป็นรองเจ้าคณะจังหวัดนครสวรรค์จนถึง พ.ศ.๒๔๘๕

เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๗ พระครูธรรมฐิติวงศ์ ได้จัดตั้งโรงเรียนสอนชั้นมูลขึ้นที่ศาลาการเปรียญวัดโพธารามชื่อ “โรงเรียนธรรมฐิติวงศ์วิทยาคาร” และได้ขยายชั้นเรียนถึงชั้นประถมปีที่ ๑-๒-๓-๔ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๑ เมื่อพระครูธรรมฐิติวงศ์ ลาสิกขาแล้ว พระครูสวรรค์นคราจารย์ ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่

พ.ศ. ๒๔๕๖ ทางราชการได้สร้างอาคารเรียนภาษาไทยขึ้นโดยเอกเทศ แยกจากศาลาการเปรียญได้เปิดเรียนที่อาคารไม้หลังใหม่เมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๔๕๖ ขุนบรรเจิด วิชาชาญ เป็นครูใหญ่ พระครูสวรรค์นคราจารย์ ได้มีส่วนร่วมในการสร้างอาคารเรียนหลังนี้ด้วย เปิดเรียนได้ ๙ เดือน ตัวโรงเรียนถูกไฟไหม้ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส รับสั่งกับพระครูสวรรค์นคราจารย์ว่า วัดก็ต้องการสถานที่กว้างขวางพอสมควร และโรงเรียนภาษาไทยก็ต้องการสถานที่กว้างขวางพอสมควร เมื่อโรงเรียนภาษาไทยถูกไฟไหม้และจำต้องสร้างขึ้นอีก ควรจัดหาสถานที่เหมาะสมนอกวัดให้ใหม่ พระครูสวรรค์นคราจารย์ ได้ร่วมกับทางราชการ ย้ายโรงเรียนธรรมฐิติวงศ์วิทยาคาร ออกไปตั้ง ณ สถานที่แห่งใหม่ ใกล้กับวัดนครสวรรค์ และโรงเรียนได้อยู่สถานที่นี้มานาน เพิ่งย้ายไปอยู่อาคารตึก ๓ ชั้น เมื่อปีการศึกษา ๒๕๐๕ ปัจจุบัน คือโรงเรียนนครสวรรค์

พระครูสวรรค์นคราจารย์  ได้จัดตั้งโรงเรียนนักธรรมและจัดการสอนขึ้นในจังหวัดนครสวรรค์ ได้ขอตัวพระมหาสิริ อัครวงษ์ วัดมหาธาตุ จังหวัดพระนคร มาเป็นครู และได้จัดการเปิดสอนประโยคนักธรรมขึ้นเป็นครั้งแรกในจังหวัดนี้ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้สมเด็จพระวันรัต เขมจารี วัดมหาธาตุ ครั้งดำรงตำแหน่งพระธรรมไตรโลกาจารย์ เป็นแม่กองสอบไล่ ท่านได้กราบทูลขอประทานนามโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดโพธาราม ต่อสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมชินวรสิริวัฒน์ วัดราชบพิธ จังหวัดพระนคร สมเด็จพระสังฆราชเจ้าพระองค์ ประทานนามโรงเรียนพระปริยัติธรรมว่า “โรงเรียนมนุษยนาคประสิทธิ์”